Sau chiến thắng vang dội trước Hạm đội Bắc Dương trên vùng biển Hoàng Hải năm 1894, Hải quân Nhật Bản như một chiến binh trẻ tuổi đầy kiêu hãnh, vươn mình trở thành thế lực hùng mạnh nhất nhì Châu Á. Tham vọng của xứ sở Phù Tang không dừng lại ở đó, họ khao khát bành trướng, thâu tóm vùng Đông Bắc Trung Quốc màu mỡ.
Nhưng tham vọng ấy nhanh chóng vấp phải sự phản kháng quyết liệt từ Đế quốc Nga rộng lớn – một thế lực sừng sừng mà Nhật Bản chưa đủ tầm đối đầu. Được sự hậu thuẫn của các cường quốc Châu Âu như Pháp và Đức, Nga tạo nên một áp lực khổng lồ, buộc Nhật Bản phải nhún nhường, nhượng lại vùng Mãn Châu đầy tiềm năng.
Dẫu vậy, ẩn sau sự nhượng bộ ấy là một quyết tâm sục sôi, âm ỉ cháy trong lòng người Nhật. Họ hiểu rằng, để thực hiện tham vọng bá chủ, họ cần phải mạnh hơn nữa. Bởi vậy, Nhật Bản bí mật hiện đại hóa quân đội, đồng thời tìm kiếm một liên minh hùng mạnh đủ sức đối trọng với Nga. Và rồi, cơ hội cũng đến, năm 1902, Nhật Bản và Anh Quốc – “chúa tể biển cả” khi ấy – ký kết hiệp ước liên minh lịch sử.
Nhật Bản Tấn Công Bất Ngờ: Hải Chiến Cảng Lữ Thuận Bùng Nổ
Như hổ mọc thêm cánh, Hiệp ước liên minh với Anh Quốc chính là lời khẳng định đanh thép cho tham vọng của Nhật Bản. Nga không còn nhận được sự hỗ trợ từ các đồng minh Châu Âu, để tránh đối đầu trực tiếp với Anh Quốc. Nhật Bản nhận thấy đây là thời cơ ngàn vàng, họ quyết định khai chiến với Nga.
Ngày 6/2/1904, như một lời tuyên bố mạnh mẽ, Nhật Bản cắt đứt quan hệ ngoại giao với Nga. Hai ngày sau, cuộc chiến tranh đẫm máu chính thức bắt đầu. Mục tiêu đầu tiên của người Nhật là Cảng Lữ Thuận – căn cứ hải quân quan trọng nhất của Nga tại Viễn Đông. Nơi đây được phòng thủ kiên cố với hệ thống pháo đài vững chắc, cùng sự hiện diện của hạm đội hùng mạnh.
Đêm 8/2/1904, Đô đốc Togo – vị chỉ huy tài ba của hạm đội Nhật – quyết định đánh úp Lữ Thuận bằng một cuộc tấn công chớp nhoáng. Lực lượng chủ chốt là các khu trục hạm nhỏ, bí mật tiếp cận cảng Lữ Thuận dưới màn đêm u tối.
Chiến Tranh Nga-Nhật 1904-1905 | Tập 1: Hải Chiến Cảng Lữ Thuận, Mồi Lửa Châm Ngòi Xung Đột
0h ngày 9/2, giữa màn đêm tĩnh mịch, 4 khu trục hạm Nhật Bản bất ngờ xé toạc không gian tĩnh lặng, lao vun vút vào cảng Lữ Thuận. Hàng loạt ngư lôi được phóng đi, nhắm thẳng vào các chiến hạm Nga đang neo đậu. Tuần dương hạm Pallada bị đánh trúng, bốc cháy dữ dội rồi chìm dần xuống biển sâu. Tuần dương hạm Retvizan và thiết giáp hạm Tsesarevich – niềm tự hào của Hải quân Nga – cũng bị thương nặng.
Cuộc tập kích chớp nhoáng ban đầu của Nhật Bản đã thành công ngoài mong đợi. Dù không thể đánh chìm hoàn toàn hạm đội Nga, nhưng họ đã khiến đối phương chịu tổn thất đáng kể.
Trận Quyết Chiến Nảy Lửa: Hạm đội Nhật Bất ngờ Rơi Vào Bẫy
Tưởng chừng như chiến thắng dễ dàng, nhưng người Nhật đã lầm to. Sáng 9/2, khi tiến hành trinh sát, Đô đốc Togo nhận định sai lầm về sức mạnh của Nga. Ông quyết định tung toàn lực tấn công, quyết tâm đánh gục hoàn toàn hạm đội Nga tại cảng Lữ Thuận.
11h trưa, trận chiến chính thức bùng nổ. Hạm đội Nhật hùng hậu tiến thẳng vào cảng Lữ Thuận, đón đầu họ là hỏa lực phòng thủ dữ dội từ các pháo đài ven biển của Nga. Các chiến hạm Nga, dù ít hơn về số lượng nhưng được sự yểm trợ đắc lực của pháo binh bờ biển, đã chiến đấu vô cùng ngoan cường.
Trái với dự đoán của Đô đốc Togo, hỏa lực pháo binh Nga không bắn thẳng trực diện mà tập trung nhắm vào hai bên sườn hạm đội Nhật. Chiếc soái hạm Mikasa cùng nhiều tàu chiến khác bị trúng đạn, chịu thiệt hại nặng. Trước tình thế bất lợi, Đô đốc Togo buộc phải hạ lệnh rút lui.
Kết Thúc Một Màn Dạo Đầu: Dấu Ấn Của Lữ Thuận Trong Lịch Sử Hải Chiến Thế Giới
Trận hải chiến cảng Lữ Thuận kết thúc mà không có bên nào giành chiến thắng tuyệt đối. Phía Nga mất 150 lính, Nhật Bản thiệt hại khoảng 132 người. Hạm đội hai bên đều bị thương vong nặng nề.
Dù vậy, trận hải chiến cảng Lữ Thuận đã trở thành một dấu mốc quan trọng, mở màn cho cuộc chiến tranh Nga – Nhật đầy bi tráng. Nó cũng ghi dấu ấn trong lịch sử hải chiến thế giới với nhiều bài học kinh nghiệm quý báu:
Sức mạnh của pháo binh bờ biển: Lữ Thuận chứng minh rằng, hỏa lực pháo binh ven biển có thể tạo ra sức phòng thủ đáng gờm, ngang ngửa với hỏa lực từ các chiến hạm hiện đại.
Sự ra đời của chiến tranh điện tử: Người Nga đã sử dụng thành công các biện pháp gây nhiễu vô tuyến điện, cản trở hoạt động của hạm đội Nhật.
Nghệ thuật sử dụng thủy lôi: Trận Lữ Thuận cho thấy hiệu quả của ngư lôi trong tác chiến chống hạm, đặt nền móng cho sự phát triển của loại vũ khí này trong tương lai.
Trận hải chiến cảng Lữ Thuận chỉ là mở đầu cho cuộc chiến tranh Nga – Nhật kéo dài suốt hơn một năm sau đó. Còn rất nhiều trận đánh khốc liệt, nhiều câu chuyện bi hùng đang chờ đón chúng ta khám phá.