Sáng nay, không khí tại kỳ họp bất thường lần thứ năm Quốc hội trở nên nóng hơn bao giờ hết khi các đại biểu Quốc hội cùng nhau thảo luận về một số điểm mới trong dự thảo Luật Đất Đai sửa đổi. Một trong những vấn đề thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận chính là quy định liên quan đến việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại.
Điểm nóng: Thu hồi đất và chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Theo báo cáo tiếp thu, giải trình của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, dự thảo Luật Đất Đai sửa đổi kế thừa quy định từ Luật Đất Đai năm 2013, cho phép thu hồi đất đối với dự án xây dựng khu đô thị. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý nằm ở Điều 122, khoản 3, điểm b, quy định về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại phải đáp ứng điều kiện: có quyền sử dụng đất ở, đất ở và đất khác (bao gồm đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp).
Băn khoăn về chuyển quyền sử dụng đất xây dựng nhà ở thương mại
Nhiều ý kiến trái chiều, tranh luận gay gắt
Quy định này ngay lập tức vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ các đại biểu Quốc hội. Một số đại biểu cho rằng điều kiện này bất cập, gây khó khăn cho việc phát triển dự án nhà ở thương mại, trong khi nhu cầu nhà ở của người dân ngày càng tăng cao.
“Đất ở là đất ở là bao nhiêu? Người ta có 1m2 cũng được hay sao? Trong khi đó, trường hợp khác lại không được. Tôi cho rằng không phải là thu gom. Hiện nay, nhà nước có quyền định đoạt, định giá đất theo cơ chế thị trường. Chúng ta đang khó khăn về kinh tế, thu hồi đất để phát triển sản xuất kinh doanh, trong khi người ta nằm trong khu quy hoạch được phép xây dựng nhà ở thương mại, nhà ở hỗn hợp mà lại không cho. Có những trường hợp chỉ cần 1m2 đất ở thôi là được thực hiện, tỉ lệ đất khác có thể lên đến 2ha vẫn được. Tôi cho rằng bất hợp lý.”
Bỏ quy định về “1m2 đất ở”: Giải pháp tối ưu cho thị trường bất động sản?
Việc bắt buộc phải có tối thiểu 1m2 đất ở trong diện tích dự án được xem là một hạn chế khó hiểu, không mang lại lợi ích công cộng. Nhiều ý kiến đề nghị bỏ quy định này, xem đây là giải pháp cấp thiết để tăng cung về nhà ở, giảm giá nhà, tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tiếp cận nhà ở thương mại hơn.
Mở rộng đối tượng được chuyển nhượng đất nông nghiệp
Bên cạnh đó, vấn đề chuyển nhượng đất trồng lúa cũng được đưa ra bàn luận sôi nổi. Theo quy định hiện hành, việc chuyển nhượng đất trồng lúa đòi hỏi người nhận chuyển nhượng phải thành lập tổ chức kinh tế. Quy định này bị cho là gây khó khăn, phiền hà cho người dân, trong khi Luật Doanh nghiệp cho phép cá nhân thành lập tổ chức kinh tế hoặc hoạt động theo hình thức hộ kinh doanh.
Các đại biểu đề nghị nới lỏng quy định, cho phép cá nhân được chuyển nhượng đất trồng lúa với điều kiện có phương án sử dụng đất phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Đấu giá đất trước, thu hồi sau: Đi ngược quy trình?
Một vấn đề “nóng” khác cũng được các đại biểu quan tâm là việc đấu giá đất trước khi thu hồi đất. Quy trình này bị cho là “ngược đời”, gây khiếu kiện, ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân.
“Chúng ta nên cho nhà đầu tư được quyền phát triển dự án, đặc biệt là dự án nhà ở thương mại. Hiện nay, chúng ta lại tiến hành đấu giá rồi mới thu hồi đất. Làm thế là ngược quy trình! Trong khi đất còn đang thuộc về quyền sở hữu của người dân thì lại mang ra đấu giá. Đành rằng nhà nước là đại diện nhân dân, thể hiện quyền sở hữu ấy. Nhưng khi muốn thể hiện quyền sở hữu thì phải thu hồi trước. Đất thu hồi là đất của nhà nước rồi thì lúc đấy mang đấu giá. Làm như thế này sẽ gây khiếu kiện.”
Kết luận
Kỳ họp bất thường lần thứ năm Quốc hội về dự thảo Luật Đất Đai sửa đổi đã khép lại với nhiều nội dung quan trọng được thảo luận sôi nổi, góp phần hoàn thiện dự thảo Luật, phù hợp với thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững.
