Trong thời đại công nghệ 4.0, khái niệm “blockchain” đã trở nên rất quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về các loại blockchain khác nhau, đặc biệt là EVM và non-EVM blockchain. Vậy EVM là gì? Tại sao nó lại quan trọng trong hệ sinh thái tiền mã hóa hiện nay? Hãy cùng Unilever.edu.vn khám phá những điều thú vị này nhé!
EVM Là Gì?
EVM, hay Ethereum Virtual Machine, là một máy ảo hoạt động trên toàn bộ các node trong mạng lưới Ethereum. Nhiệm vụ chính của EVM là thực thi và xác thực smart contract (hợp đồng thông minh). Điều này mang lại sự đồng nhất trong dữ liệu cho các node, đồng thời giữ cho mạng lưới duy trì tính phi tập trung. Nếu như trong mạng lưới Bitcoin, các thợ đào xác thực giao dịch, thì ở Ethereum, các node thực hiện việc xác thực smart contract – từ việc cho vay, mượn đến giao dịch token.
Nghe có vẻ phức tạp, nhưng hình dung EVM như một “sandbox” – một không gian để thực hiện các thao tác thử nghiệm mà không làm ảnh hưởng đến mạng lưới bên ngoài. EVM hoàn toàn tách biệt với các hoạt động bên ngoài, giúp quá trình xác thực từ các node không ảnh hưởng đến mạng lưới Ethereum.
Mô Hình Hoạt Động Của EVM
Trong mạng lưới Ethereum, thuật ngữ “sổ cái phi tập trung” được thay thế bằng một thuật ngữ phức tạp hơn – “distributed state machine”. Trạng thái của Ethereum là một tập hợp dữ liệu trên mạng lưới và sẽ được làm mới mỗi khi có block mới được thêm vào. Các EVM đảm bảo rằng mọi quy tắc trong mạng lưới được tuân thủ trong suốt quá trình hoạt động.
Smart contract trong Ethereum được viết bằng ngôn ngữ lập trình Solidity. Các EVM có chức năng chuyển đổi ngôn ngữ lập trình này thành bytecode – mã mà các máy tính có thể hiểu được. Điều này giúp mạng Ethereum hiểu và thực thi các lệnh điều khiển.
Mô hình hoạt động của EVM
EVM Blockchain Là Gì?
EVM blockchain là những mạng lưới sử dụng máy ảo EVM và smart contract lập trình bằng ngôn ngữ Solidity. Đây chính là lý do khiến các nhà phát triển dApp (ứng dụng phi tập trung) có thể dễ dàng xây dựng nền tảng, tiết kiệm thời gian và công sức.
Nhiều nhà phát triển cũng muốn xây dựng các blockchain tương thích với EVM vì Ethereum là mạng lưới có hệ sinh thái lớn nhất trong thị trường crypto. Với hơn 2 tỷ USD giao dịch hàng ngày, có khi lên đến 108 tỷ USD TVL (Total Value Locked), tương ứng 65% TVL của thị trường DeFi, việc tương tác với hệ sinh thái này mang lại nhiều lợi ích cho các nhà phát triển.
Một số blockchain nổi bật sử dụng EVM bao gồm Avalanche, Binance Smart Chain, và nhiều dự án blockchain khởi nghiệp khác.
Ưu Điểm Và Nhược Điểm Của EVM Blockchain
Đối Với Người Dùng
Ưu điểm:
- Cảm giác quen thuộc: Những mạng lưới tương thích với EVM thường có giao diện và trải nghiệm giống nhau, giúp người dùng dễ dàng tương tác.
- Nhiều tiện ích: Việc nhiều blockchain EVM ra đời sẽ mang đến cho người dùng nhiều lựa chọn và tiện ích hơn trong các hoạt động tài chính.
Nhược điểm:
- Rủi ro bảo mật: Do EVM sử dụng cùng một ngôn ngữ lập trình Solidity, nếu một dApp bị hack, có thể ảnh hưởng đến nhiều dApp khác.
Đối Với Nhà Phát Triển
Ưu điểm:
- Tiết kiệm thời gian: Bộ công cụ phát triển tương đồng giúp các nhà phát triển giảm thiểu thời gian học hỏi.
- Tăng nhận diện thương hiệu: DApps có sẵn có thể dễ dàng mở rộng sang các blockchain EVM khác.
Nhược điểm:
- Chi phí audit cao: Các smart contract cần được kiểm tra (audit) trên từng blockchain, làm tăng chi phí cho các dự án lớn.
Non-EVM Blockchain Là Gì?
Ngược lại, non-EVM blockchain là những mạng lưới không tương thích với EVM, tức là chúng sử dụng các ngôn ngữ lập trình khác để viết smart contract. Ví dụ, Solana áp dụng Rust và C++, trong khi Cardano sử dụng Haskell/Plutus.
Ưu Điểm Và Nhược Điểm Của Non-EVM Blockchain
Ưu điểm:
- Hiệu suất cao: Các blockchain non-EVM như Solana và Aptos có tốc độ và khả năng mở rộng tốt hơn so với EVM.
- Phí giao dịch thấp: Chi phí giao dịch trên các mạng lưới này thường thấp hơn nhiều so với blockchain EVM.
Nhược điểm:
- Không tương tác: Non-EVM blockchain không thể tương tác với các mạng lưới EVM, làm hạn chế khả năng mở rộng.
- Thiếu ổn định: Một mạng lưới non-EVM có thể không hoàn hảo trong ba khía cạnh bảo mật, phi tập trung, và khả năng mở rộng.
Một số EVM blockchain nổi bật
So Sánh Giữa EVM và Non-EVM Blockchain
Khi so sánh EVM và non-EVM blockchain, nữ tính về phí giao dịch, khả năng mở rộng, và hiệu suất là những yếu tố chính. EVM blockchain có xu hướng có phí giao dịch cao hơn và tốc độ thấp hơn so với non-EVM blockchain.
So sánh EVM và Non-EVM
Kết Luận
Như vậy, việc hiểu rõ EVM và non-EVM blockchain không chỉ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc về công nghệ blockchain mà còn giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt hơn trong việc sử dụng và phát triển dApp. Chúng ta đã thấy rõ được các ưu nhược điểm cũng như cách thức hoạt động của hai loại blockchain này. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức giá trị và thú vị về thế giới blockchain.
Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại chia sẻ với Unilever.edu.vn nhé! Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và thảo luận về các xu hướng công nghệ mới nhất.
