Social Engineering đang trở thành một khái niệm ngày càng quen thuộc trong thế giới an ninh mạng. Nhưng thực sự, chúng ta có hiểu rõ về nó? Tại sao Social Engineering lại trở thành nỗi ám ảnh đối với nhiều người và tổ chức? Trong bài viết này, Unilever.edu.vn sẽ cùng bạn tìm hiểu sâu về Social Engineering và những hình thức tấn công phổ biến tồn tại trong lĩnh vực này.
Mở đầu về Social Engineering
Social Engineering, hay “kỹ thuật xã hội,” đơn giản được hiểu là một phương thức lừa đảo mà kẻ tấn công lợi dụng sự thiếu cảnh giác của con người để thực hiện các hành vi maleficent. Thay vì xâm nhập vào hệ thống dưới dạng mã độc hay lỗ hổng kỹ thuật, kẻ tấn công thường chọn cách tư duy “con người,” tức là đánh vào tâm lý của nạn nhân. Bằng cách này, chúng có thể dễ dàng đánh cắp thông tin mật như số tài khoản ngân hàng, mật khẩu, hoặc thậm chí nhận diện khuôn mặt và vân tay.
Social Engineering không chỉ dừng lại ở việc lấy cắp thông tin, mà nó còn có thể là bước đầu cho các cuộc tấn công quy mô lớn hơn như cryptojacking hay rug pull. Vì vậy, mọi người, từ cá nhân đến tổ chức lớn, cần nắm rõ hơn về các mối đe dọa tiềm ẩn trong thế giới mạng hiện đại.
Quy trình tấn công Social Engineering
Hầu hết các cuộc tấn công Social Engineering diễn ra theo một quy trình khá bài bản. Unilever.edu.vn sẽ vạch ra bốn bước cơ bản mà một kẻ tấn công thường thực hiện:
Bước 1: Tìm hiểu nạn nhân
Kẻ tấn công sẽ nghiên cứu hành vi của nạn nhân, tìm hiểu thông tin cá nhân như tên, số điện thoại, và thói quen sử dụng các nền tảng trực tuyến để hiểu rõ điểm yếu của đối tượng.
Bước 2: Tiếp cận đối tượng
Sau khi đã xác định được điểm yếu trong tâm lý của nạn nhân, kẻ tấn công sẽ tiếp cận thông qua email, tin nhắn, hay cuộc gọi với những thông tin có vẻ “uy tín” để thu hút sự chú ý và tạo lòng tin.
Bước 3: Tấn công
Có hai cách kẻ tấn công có thể tương tác với nạn nhân:
- Tương tác trực tiếp: Kẻ xấu sẽ nói chuyện qua điện thoại, gửi tin nhắn để lấy lòng tin và yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin nhạy cảm.
- Cài mã độc: Kẻ tấn công có thể gửi email chứa mã độc, qua đó xâm nhập vào thiết bị của nạn nhân mà không cần tương tác trực tiếp.
Bước 4: Tẩu thoát
Ngay sau khi đã đạt được mục tiêu, kẻ thù sẽ nhanh chóng ngắt kết nối hoặc ngừng liên lạc với nạn nhân.
Các loại hình tấn công Social Engineering
Unilever.edu.vn sẽ điểm danh một số hình thức tấn công Social Engineering phổ biến:
1. Phishing
Phishing là một trong những hình thức lừa đảo số phổ biến nhất. Kẻ tấn công giả mạo đứng sau các đơn vị uy tín để moi thông tin nhạy cảm từ nạn nhân. Ví dụ:
- Spam Phishing: Email hoặc tin nhắn quảng cáo giả mà kẻ tấn công gửi đến một số lượng lớn người dùng.
- Spear Phishing: Tấn công nhắm đến một cá nhân cụ thể, thường là những người nổi tiếng hoặc KOL.
advertising
Ảnh mô tả tấn công phishing qua email.
2. Baiting
Hình thức baiting lợi dụng sự tò mò của nạn nhân thông qua quà tặng miễn phí hoặc chương trình khuyến mãi. Kẻ tấn công thường sử dụng USB hay đĩa CD chứa mã độc, để nạn nhân cắm vào máy tính của mình.
baiting attack
Hình minh họa cho bẫy baiting – nơi kẻ tấn công đặt thiết bị chứa mã độc.
3. Quid Pro Quo
Trong kỹ thuật Quid Pro Quo, kẻ tấn công thường tạo ra một tình huống mà họ “giúp đỡ” nạn nhân với điều kiện nạn nhân phải cung cấp thông tin cá nhân. Ví dụ, chúng có thể giả danh nhân viên hỗ trợ kỹ thuật và yêu cầu thông tin để “khắc phục sự cố.”
4. Scareware
Scareware là hình thức mà kẻ tấn công đe dọa nạn nhân rằng thiết bị của họ bị nhiễm virus, yêu cầu họ phải thực hiện các bước khắc phục để không bị thiệt hại. Thực chất, những bước đó dẫn dắt nạn nhân đến trang web độc hại.
5. Pretexting
Pretexting dựa trên việc tạo ra một tình huống giả tưởng để lừa đảo nạn nhân. Kẻ tấn công có thể giả vờ là nhân viên pháp lý yêu cầu thông tin nhạy cảm bằng cách làm cho nạn nhân cảm thấy không còn lựa chọn nào khác.
hình thức social engineering
Quy trình tấn công Social Engineering.
Các biện pháp phòng tránh tấn công Social Engineering
Bảo mật thông tin cá nhân luôn là ưu tiên hàng đầu trong mỗi cá nhân và doanh nghiệp, đặc biệt là trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay. Dưới đây là một số biện pháp đơn giản mà Unilever.edu.vn khuyến nghị:
Đối với cá nhân
- Nâng cao kiến thức: Nắm bắt thông tin về các loại hình tấn công Social Engineering để dễ dàng nhận biết.
- Xác minh thông tin: Với những cuộc gọi hoặc email nghi hoặc, hãy xác thực thông tin với người thân hoặc cơ quan có thẩm quyền.
- Đặt mật khẩu phức tạp: Mật khẩu là hàng rào đầu tiên trong bảo mật thông tin quan trọng.
- Giới hạn thông tin cá nhân: Không chia sẻ quá nhiều thông tin trên mạng xã hội để bảo vệ các thói quen của bản thân.
- Sử dụng công nghệ bảo mật: Hãy sử dụng các phần mềm bảo mật chuyên dụng để tránh nhiễm mã độc.
Đối với doanh nghiệp
- Áp dụng chính sách bảo mật: Có những quy định rõ ràng về bảo mật thông tin trong nội bộ.
- Đào tạo nhân viên: Tổ chức các buổi huấn luyện về an ninh mạng và các rủi ro liên quan.
- Hợp tác với các công ty bảo mật: Để tổng thể hệ thống và đội ngũ phòng ngừa tấn công hiệu quả.
Kết luận
Social Engineering là một mối đe dọa không thể xem nhẹ trong thời đại số hiện nay. Việc hiểu rõ về nó và các hình thức tấn công sẽ giúp cá nhân và tổ chức có thể chủ động bảo vệ thông tin của mình một cách tốt nhất. Đừng để mình trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo này, hãy trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ bản thân trong thế giới mạng phức tạp này.
