Bạn có bao giờ tự hỏi về sức mạnh của những “cánh chim sắt” bay lượn trên các hạm mẫu hạm hùng vĩ của Liên Xô/Nga? Điều gì đã khiến chúng trở thành nỗi khiếp sợ của kẻ thù và là niềm tự hào của lực lượng hải quân? Hãy cùng tôi khám phá câu chuyện về 4 chiến đấu cơ trên hạm mạnh nhất của Liên Xô/Nga, từ những ngày đầu tiên cho đến những bước tiến vượt bậc trong ngành công nghiệp hàng không.
Yakovlev Yak-38 Forger: Bước Chân Đầu Tiên Trên Boong Tàu
4 CÁNH CHIM TRÊN HẠM Mạnh Nhất Của Liên Xô/Nga
Cuộc đua vũ trang trên biển sau Thế chiến thứ 2 đã chứng kiến sự trỗi dậy của các hạm mẫu hạm và lực lượng không quân hải quân. Không chịu kém cạnh, Liên Xô cũng bước vào cuộc chơi với dòng máy bay cất cánh và hạ cánh thẳng đứng (VTOL) đầu tiên của mình – Yakovlev Yak-38 Forger.
Được thiết kế để hoạt động trên các tuần dương hạm hạng nặng lớp Kiev (Project 1134 Kresta II) vào đầu những năm 1970, Yak-38 Forger mang trong mình sứ mệnh bảo vệ đội hình tàu chiến khỏi các cuộc tấn công từ trên không. Điểm độc đáo của Yak-38 nằm ở hệ thống động lực kết hợp một động cơ chính và hai động cơ nâng, cho phép nó cất hạ cánh thẳng đứng ngay cả trong điều kiện biển động mạnh.
Tuy nhiên, Yak-38 Forger cũng bộc lộ một số hạn chế về kỹ thuật. Bán kính chiến đấu hạn chế (khoảng 195 km), thiếu radar trên khoang, tốc độ tối đa khiêm tốn (1.200 km/h) và tỷ lệ tai nạn cao đã khiến nó không thể trở thành một chiến đấu cơ trên hạm lý tưởng. Mặc dù vậy, Yak-38 Forger đã đặt nền móng cho sự phát triển của dòng máy bay chiến đấu VTOL thế hệ tiếp theo của Liên Xô.
Yakovlev Yak-141 Freestyle: Nỗ Lực Vượt Qua Thử Thách
Bài học từ Yak-38 Forger đã thôi thúc Liên Xô tiếp tục đầu tư và phát triển một dòng máy bay trên hạm mới, vượt trội hơn về mọi mặt. Và Yakovlev Yak-141 Freestyle ra đời, kế thừa những ý tưởng từ người tiền nhiệm nhưng được nâng cấp đáng kể về khả năng chiến đấu.
Yak-141 Freestyle được thiết kế để thực hiện đa dạng nhiệm vụ, từ bảo vệ đội hình tàu chiến, chiếm ưu thế trên không, tấn công các mục tiêu trên không và trên biển, cho đến trinh sát chiến trường.
Với hệ thống động cơ mạnh mẽ, Yak-141 Freestyle có thể đạt tốc độ tối đa lên tới 1.800 km/h, tầm bay lên tới 900 km và mang theo nhiều loại vũ khí như pháo 30mm, tên lửa dẫn đường và không điều khiển, bom.
Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, Yak-141 Freestyle lại trở thành nạn nhân của cuộc khủng hoảng chính trị và kinh tế sau khi Liên Xô tan rã. Dự án bị đình chỉ vào cuối năm 1991, đánh dấu một kết thúc đáng tiếc cho một trong những dòng máy bay chiến đấu VTOL tiềm năng nhất thời điểm đó.
Sukhoi Su-33 Flanker-D: “Đại Bàng Biển” Uy Phong Lên Ngôi
Sau sự tan rã của Liên Xô, Nga tiếp tục kế thừa và phát triển di sản hàng không đồ sộ. Trong số đó, Sukhoi Su-33 Flanker-D nổi lên như một biểu tượng cho sức mạnh mới của “Đại bàng biển” Nga.
Được phát triển dựa trên nguyên mẫu Sukhoi Su-27, Su-33 Flanker-D được thiết kế để trở thành chiến đấu cơ chủ lực trên các tàu sân bay của Hải quân Nga. Với khả năng cất hạ cánh trên đường băng ngắn, Su-33 có thể hoạt động hiệu quả từ các tàu sân bay lớp Admiral Kuznetsov.
Su-33 Flanker-D được trang bị hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, radar mạnh mẽ và khả năng mang vác vũ khí đa dạng, bao gồm tên lửa không-đối-không tầm xa R-27, tên lửa tầm trung R-73, pháo 30mm và bom. Nhờ đó, Su-33 có khả năng chiếm ưu thế trên không, đánh chặn các mục tiêu trên không ở khoảng cách xa, tấn công các mục tiêu trên biển và trên đất liền.
Kể từ khi được đưa vào trang bị từ năm 1998, Su-33 Flanker-D đã chứng tỏ được vị thế là một trong những chiến đấu cơ trên hạm mạnh nhất thế giới, góp phần khẳng định sức mạnh của Hải quân Nga trên trường quốc tế.
Kamov Ka-52K Katran: “Cá Mập Biển Đen” Gây Ám Ảnh
Không chỉ có các chiến đấu cơ phản lực, trực thăng tấn công cũng đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động tác chiến trên biển. Và Kamov Ka-52K Katran, với biệt danh “Cá mập biển Đen”, chính là minh chứng rõ ràng nhất cho điều đó.
Được phát triển từ biến thể trực thăng tấn công trên bộ Kamov Ka-52 Alligator, Ka-52K Katran được thiết kế để hoạt động trên các tàu đổ bộ trực thăng lớp Mistral mà Nga đặt hàng từ Pháp. Tuy nhiên, sau khi hợp đồng bị hủy, Ka-52K Katran đã được điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu của Hải quân Nga.
Điểm nổi bật của Ka-52K Katran là khả năng cất hạ cánh trong mọi điều kiện thời tiết, ngay cả trong bão tố. Hệ thống cánh quạt đồng trục giúp nó di chuyển linh hoạt trong không gian hẹp, phù hợp với điều kiện hoạt động trên tàu biển.
Sức mạnh của Ka-52K Katran còn đến từ hệ thống vũ khí đa dạng, bao gồm pháo 30mm, tên lửa chống tăng dẫn đường bằng laser, tên lửa không đối đất, rocket và bom. Đặc biệt, Ka-52K Katran còn được trang bị tên lửa hành trình chống hạm siêu âm Kh-31 và tên lửa hành trình chống hạm cận âm Kh-35, biến nó thành một “sát thủ diệt hạm” thực sự.
Mặc dù hợp đồng mua bán tàu đổ bộ lớp Mistral đã bị hủy, Ka-52K Katran vẫn chứng minh được giá trị của mình. Với sức mạnh vượt trội và khả năng tác chiến linh hoạt, “Cá mập biển Đen” đã trở thành một thành phần không thể thiếu trong lực lượng Hải quân Nga.
Kết Luận
Từ Yak-38 Forger cho đến Ka-52K Katran, mỗi “cánh chim sắt” trên hạm của Liên Xô/Nga đều mang trong mình một câu chuyện riêng, đánh dấu những nỗ lực không ngừng nghỉ của ngành công nghiệp quốc phòng trong việc hiện đại hóa lực lượng Hải quân. Những chiến đấu cơ và trực thăng tấn công này không chỉ là biểu tượng cho sức mạnh quân sự, mà còn là minh chứng cho khả năng sáng tạo và tinh thần vượt qua thử thách của con người.
