Trong bối cảnh công nghệ blockchain ngày càng phát triển mạnh mẽ, việc tối ưu hóa chi phí và khả năng mở rộng trở thành vấn đề cấp thiết. Một trong những bước đi quan trọng trong tiến trình này là EIP-4844, một đề xuất có tác động lớn đến Ethereum và các giải pháp mở rộng trên nền tảng này, đặc biệt là các giao thức Rollup. Vậy EIP-4844 là gì và nó giải quyết vấn đề gì trong hệ sinh thái Ethereum? Hãy cùng Unilever.edu.vn khám phá!
EIP-4844 là gì?
EIP-4844, hay còn được gọi là Proto-Danksharding, là một cập nhật quan trọng của Ethereum nhằm giảm chi phí đăng các gói giao dịch cho các giao thức Rollup. Nó giới thiệu một loại định dạng giao dịch mới gọi là “blob” (binary large object), cho phép Ethereum cung cấp một kho lưu trữ dữ liệu tạm thời cho các Rollup. Điều này không chỉ giúp giảm phí giao dịch mà còn nâng cao hiệu suất và khả năng mở rộng cho mạng lưới.
Cơ chế hoạt động của EIP-4844 cho phép các giao thức Rollup lưu trữ dữ liệu tạm thời trong khoảng thời gian lên đến 18 ngày, giúp giảm bớt việc lưu trữ vĩnh viễn mà các giao thức này thường phải đối mặt. Dự kiến, EIP-4844 sẽ được triển khai trên mạng mainnet vào quý 1 năm 2024.
Một số thuật ngữ quan trọng liên quan
Trước khi đi sâu vào chi tiết về EIP-4844, chúng ta cần nắm rõ một số thuật ngữ quan trọng:
- Sharding: Kế hoạch mở rộng Ethereum thông qua việc chia blockchain thành các đơn vị nhỏ hơn gọi là “shard chain”.
- Danksharding: Kiến trúc sharding tập trung vào Rollup, nhằm tăng khả năng mở rộng cho Ethereum bằng cách cung cấp nhiều không gian lưu trữ hơn.
- Rollup: Giải pháp mở rộng Layer 2 giúp tăng thông lượng giao dịch mà không làm thay đổi giao thức.
- Data Availability (DA): Tính sẵn có của dữ liệu, đề cập đến việc dữ liệu giao dịch đã sẵn sàng để được xuất bản lên Layer 1.
advertising
Bối cảnh ra đời EIP-4844
EIP-4844 không phải là một đề xuất tự phát; nó là kết quả của một quá trình dài phát triển công nghệ blockchain. Vào năm 2018, Vitalik Buterin, nhà sáng lập Ethereum, đã công bố kế hoạch mở rộng mạng lưới điển hình với sharding. Tuy nhiên, quá trình triển khai sharding ban đầu gặp nhiều khó khăn, từ việc dễ bị tấn công đến các vấn đề kỹ thuật xoay quanh việc xử lý giao dịch.
Vào năm 2020, Vitalik công bố lộ trình phát triển mới, gọi là Danksharding, tập trung vào việc tận dụng các Rollup. Qua đó, EIP-4844 ra đời như một bước đầu tiên trong kế hoạch tổng thể này.
Cách EIP-4844 giải quyết vấn đề
Với sự gia tăng của các giao thức Rollup, nhu cầu về chi phí và khả năng mở rộng đang trở thành một thách thức lớn hơn bao giờ hết. Các gói dữ liệu trên Ethereum đang ngày càng tăng, khiến cho trạng thái của mạng lưới nhanh chóng “tròn lên”. Việc này không chỉ gây khó khăn cho các node trong việc lưu trữ mà còn ảnh hưởng đến tính phân quyền của mạng lưới.
EIP-4844 ra đời nhằm giải quyết những vấn đề này. Với cơ chế blob, Ethereum cho phép các Rollup lưu trữ một lượng lớn dữ liệu mà không cần phải chịu trách nhiệm về việc lưu trữ vĩnh viễn. Nhờ đó, người dùng cuối sẽ không còn phải đối mặt với mức phí cao khi tương tác với các giao thức Rollup nữa.
Cách thức hoạt động của EIP-4844
EIP-4844 cung cấp không gian lưu trữ dữ liệu chuyên dụng cho các Rollup, cho phép xuất bản dữ liệu tạm thời mà không gây ảnh hưởng đến hệ thống. Điều này tạo ra một thị trường phí mới, gọi là phí gas dữ liệu, để định giá các giao dịch blob riêng biệt với giao dịch tiêu chuẩn của Ethereum.
Ví dụ, mỗi blob sẽ có kích thước 128 kB, với một giới hạn tiêu chuẩn là 3 blob trong mỗi block. Điều này cho phép Ethereum xử lý một khối lượng dữ liệu lớn mà không làm giảm hiệu suất hoặc gây tắc nghẽn mạng lưới.
Lợi ích của EIP-4844
- Giảm Chi Phí: EIP-4844 giúp các Rollup giảm bớt chi phí lưu trữ và quản lý dữ liệu, từ đó giúp người dùng cuối tiết kiệm chi phí khi tương tác với các giao thức.
- Tăng Tốc Độ và Khả Năng Mở Rộng: Việc sử dụng blob cho phép các Rollup xử lý một lượng lớn giao dịch một cách nhanh chóng, từ đó tối ưu hóa hiệu suất của hệ thống blockchain.
- Thúc Đẩy Phân Quyền: Giảm bớt gánh nặng về chi phí và lưu trữ dành cho các node, từ đó giúp duy trì tính phân quyền của mạng lưới Ethereum.
giao dịch blob eip 4844
Hạn chế và thách thức
Mặc dù EIP-4844 mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Khả năng xử lý và triển khai yêu cầu kỹ thuật cao, cùng với các mối lo ngại về cách giữ cho giá blob ổn định, là những vấn đề cần được giải quyết.
Kế hoạch phát triển tiếp theo
EIP-4844 chỉ là bước đầu trong lộ trình phát triển của Ethereum. Sau khi triển khai, Ethereum sẽ tiếp tục phát triển để hoàn thiện kế hoạch Full Danksharding, với mục tiêu nâng cấp khả năng xử lý giao dịch lên tới 100,000 giao dịch mỗi giây.
Kết luận
EIP-4844 là một bước tiến quan trọng trong cuộc hành trình cải tiến Ethereum. Nó không chỉ giúp giảm bớt chi phí cho người dùng mà còn mở ra nhiều cơ hội mới cho sự phát triển và mở rộng của các giao thức Rollup. Hy vọng rằng với sự giúp đỡ của EIP-4844, Ethereum sẽ tiếp tục khẳng định vị thế của mình trong hệ sinh thái blockchain toàn cầu.
Hãy cùng Unilever.edu.vn theo dõi những tiến triển mới nhất về EIP-4844 và các công nghệ blockchain khác trong thời gian tới!
