Cuộc chiến tranh Nga – Nhật (1904-1905) không chỉ là cuộc đối đầu giữa hai đế chế hùng mạnh mà còn là minh chứng rõ nét cho sự trỗi dậy của cường quốc châu Á. Trong số những trận chiến ác liệt, Hải chiến Tsushima nổi lên như một biểu tượng cho sức mạnh hải quân Nhật Bản và sự thất bại cay đắng của Hạm đội Baltic Nga. Bài viết này sẽ đưa bạn đọc ngược dòng thời gian, trở về thời khắc lịch sử đầy biến động, nơi những con tàu khổng lồ đọ sức giữa biển khơi, và số phận của cả đế chế được định đoạt trong chớp nhoáng.
Khúc Dạo Đầu Căng Thẳng: Bóng Ma Thất Bại Và Tia Hy Vọng Mong Manh
Sau thất bại bất ngờ tại cảng Lữ Thuận và Chemulpo, tinh thần quân Nga chìm trong u ám. Dưới sự chỉ huy của Đô đốc Stepan Makarov, một luồng sinh khí mới được thổi vào Hạm đội Thái Bình Dương. Tuy nhiên, số phận trớ trêu đã cướp đi vị đô đốc tài ba này trong một vụ nổ thủy lôi. Sự ra đi của Makarov để lại một khoảng trống lớn, khiến hy vọng giành chiến thắng của Nga thêm phần mong manh.
Không chịu khuất phục, Sa Hoàng quyết định thành lập Hạm đội Thái Bình Dương số 2, giao phó cho Đô đốc Zinovy Petrovich Rozhestvensky chỉ huy, với nhiệm vụ giải vây cho Lữ Thuận. Chuyến hành trình từ biển Baltic đến Viễn Đông đầy gian nan, thử thách, kéo dài như đường từ Chùa Láng đến Hồ Gươm vào giờ cao điểm. Khi Hạm đội số 2 đặt chân đến vùng biển châu Á, Lữ Thuận đã thất thủ. Áp lực đè nặng lên vai Rozhestvensky, buộc ông phải đưa ra một quyết định đầy mạo hiểm: Vượt eo biển Tsushima, nơi Hạm đội Liên hợp Nhật Bản đang chờ sẵn.
Bẫy Đã Giăng Sẵn: Eo Biển Tsushima Và Cái Bẫy Chết Người
Đêm 26, rạng sáng ngày 27/5/1905, Hạm đội Nga lặng lẽ tiến vào eo biển Tsushima. Bóng tối bao trùm, sóng biển gào thét, và sương mù dày đặc như muốn nuốt chửng mọi thứ. Rozhestvensky đã tính toán kỹ lưỡng, hạn chế tối đa việc liên lạc để tránh bị phát hiện. Nhưng lưới trời lồng lộng, gián điệp Nhật Bản đã nắm được tình hình, báo cáo cho Đô đốc Togo.
4h55 phút sáng, tuần dương hạm Shinano Maru của Nhật Bản phát hiện ra Hạm đội Nga. Một tín hiệu vô tuyến được gửi đi: “Địch quân đang ở trong ô vuông tọa độ 203.” Cái bẫy đã sập xuống.
Hỏa Ngục Biển Khơi: Mưa Đạn, Lửa Cháy Và Những Mảnh Vỡ Đế Chế
13h40, hai hạm đội đối mặt nhau. Cờ hiệu Z được kéo lên trên soái hạm Mikasa, báo hiệu cho một trận chiến sống còn: “Số phận của Đế quốc phụ thuộc vào kết quả của trận đánh này, tất cả mọi người hãy làm hết sức nhiệm vụ của mình.”
Hạm đội Nhật Bản, với ưu thế về tốc độ, hỏa lực và sự linh hoạt, đã tạo nên một cơn ác mộng cho người Nga. Đạn pháo shimose với sức công phá khủng khiếp như những tia sét xé toạc màn sương, biến những con tàu khổng lồ thành ngọn đuốc giữa biển khơi.
Tàu chiến Nga lần lượt chìm nghỉm dưới làn mưa đạn. Đô đốc Rozhestvensky bị thương nặng. Chuẩn Đô đốc Nebogatov, trong vô vọng, ra lệnh đầu hàng. Nhưng nhiều tàu chiến Nga vẫn chiến đấu ngoan cường, bảo vệ danh dự cho đến hơi thở cuối cùng.
Hồi Kết Buồn: Bài Học Cay Đắng Và Sự Trỗi Dậy Của Mặt Trời
Hải chiến Tsushima kết thúc với chiến thắng vang dội thuộc về Nhật Bản. Hạm đội Baltic Nga gần như bị xóa sổ hoàn toàn. Hơn 4000 thủy thủ Nga tử trận, gần 6000 người bị bắt làm tù binh. Chiến thắng này đã làm thay đổi cục diện chiến tranh Nga – Nhật, buộc Sa Hoàng phải ký Hiệp ước Portsmouth, nhượng lại cho Nhật Bản nhiều vùng lãnh thổ quan trọng.
Hải chiến Tsushima là một minh chứng hùng hồn cho sự trỗi dậy của Nhật Bản, đồng thời cũng là lời cảnh tỉnh cho các cường quốc thế giới về sức mạnh tiềm ẩn của quốc gia châu Á này. Bài học từ Tsushima vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của sự chuẩn bị kỹ lưỡng, tinh thần chiến đấu kiên cường và khả năng thích ứng nhanh nhạy trước những biến động của thời cuộc.