Stablecoin đã trở thành một thành phần thiết yếu trong hệ sinh thái tiền điện tử, không chỉ cho các nhà đầu tư mà còn cho cả những nhà phát triển và doanh nghiệp. Vậy điều gì đã tạo nên sự quan trọng này? Tại sao thị trường lại cần đến stablecoin, và tương lai nào đang chờ đợi cho những đồng tiền này? Hãy cùng Unilever.edu.vn tìm hiểu một cách chi tiết trong bài viết sau đây.
Mở đầu cuốn hút
Trong bối cảnh của thị trường tiền điện tử đầy biến động, những nguồn tài sản ổn định như stablecoin đã trở thành giải pháp tối ưu cho các nhà đầu tư. Nhất là khi nhu cầu chuyển đổi giữa các loại tiền tệ truyền thống và tiền điện tử ngày càng gia tăng. Vậy thực sự stablecoin là gì và chúng hoạt động như thế nào? Để khám phá, trước tiên, hãy cùng chúng tôi điểm qua tổng quan về stablecoin và lý do chúng lại cần thiết.
Tổng quan về Stablecoin
Stablecoin, đúng như tên gọi, là loại tiền điện tử được thiết kế nhằm duy trì giá trị ổn định so với một loại tài sản khác, thường là tiền tệ fiat như USD. Điều này có nghĩa là 1 stablecoin sẽ luôn được đảm bảo có giá trị tương đương với 1 USD hoặc loại tiền tệ khác, tạo sự an tâm cho các nhà đầu tư khi tham gia thị trường biến động.
Lý do thị trường crypto cần stablecoin
Trong một thị trường đầy sự biến động như tiền điện tử, việc có một loại tài sản ổn định giúp người dùng thực hiện các giao dịch mà không phải lo lắng về những biến đổi giá bất ngờ. Ví dụ, khi các trader muốn chốt lời hay cắt lỗ, họ thường chuyển đổi tài sản của mình thành stablecoin để tránh rủi ro trong thời gian ngắn. Điều này không chỉ giúp họ bảo toàn giá trị đầu tư mà còn tạo ra tính thanh khoản cho toàn bộ hệ sinh thái tài chính này.
Bối cảnh hiện tại của Stablecoin
Theo số liệu từ Coingecko tính đến tháng 8 năm 2022, vốn hóa thị trường stablecoin đã đạt khoảng 153,6 tỷ USD, chiếm hơn 14% tổng vốn hóa của thị trường tiền điện tử. Điều này cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của loại tài sản này kể từ năm 2018, khi mà vốn hóa chỉ khoảng 1,5 tỷ USD. Sự phát triển này không chỉ mang lại cơ hội cho các nhà đầu tư mà còn tạo điều kiện phát triển cho nhiều dự án stablecoin mới ra đời.
Tình trạng hiện tại và các yếu tố đánh giá stablecoin
Có ba yếu tố chính để đánh giá sự thành công của một stablecoin: rủi ro thanh khoản, rủi ro thanh toán và khả năng mở rộng. Hai yếu tố đầu tiên quyết định sự tồn tại của stablecoin, trong khi đó khả năng mở rộng lại quyết định sự phát triển lâu dài của chúng trong bối cảnh thị trường đầy thay đổi.
Phân loại Stablecoin và Case Studies
Trên thị trường hiện tại có nhiều loại stablecoin khác nhau, được phân loại chủ yếu dựa vào cách chúng duy trì giá trị của mình. Chúng ta có thể chia stablecoin thành bốn loại chính:
- Fully-backed Stablecoin
- Over-collateral Stablecoin
- Partial-backed Stablecoin
- Non-backed Stablecoin
1. Fully-backed Stablecoin
Đây là loại stablecoin được đảm bảo bởi tài sản thực, thường là tiền fiat. Kiểu này bao gồm USDT và USDC, vốn đều có giá trị tương đương với USD. Những stablecoin này thường có tỷ lệ 1:1 với tài sản hỗ trợ, tạo cảm giác an toàn cho người giữ chúng.
Case study: USDT (Tether)
USDT là một trong những stablecoin đầu tiên và phổ biến nhất, có mô hình hoạt động khá đơn giản: người dùng gửi USD vào tài khoản của Tether và được nhận lại USDT tương ứng. Mặc dù đã xảy ra nhiều tranh cãi về tính minh bạch trong việc xác nhận nguồn tài sản này, USDT vẫn duy trì vị thế ổn định trong thị trường.
2. Over-collateral Stablecoin
Được thiết kế để bảo vệ khỏi sự biến động của giá trị tài sản, loại này thường yêu cầu người dùng đặt cọc các tài sản có giá trị lớn hơn số tiền sẽ nhận. DAI là một ví dụ tiêu biểu cho mô hình này.
Case study: DAI (MakerDAO)
DAI cho phép người dùng thế chấp tài sản điện tử như ETH để tạo ra DAI. Mô hình này đòi hỏi người dùng phải giữ tỷ lệ thế chấp an toàn để đảm bảo giá trị DAI không giảm đi dưới mức yêu cầu.
3. Partial-backed Stablecoin
Mô hình này tạo ra sự cân bằng giữa bảo vệ khỏi rủi ro và khả năng mở rộng, cho phép ổn định trước những cú sốc thanh khoản nhưng vẫn giữ được tính linh hoạt. FRAX là một ví dụ minh họa cho loại stablecoin này.
Case study: FRAX
FRAX tích hợp các phương pháp tối ưu hoá để tăng trưởng trong khi vẫn giữ giá trị ổn định. Đặc điểm nổi bật của FRAX là nó sử dụng chiến lược đầu tư tỉ lệ để tối ưu hóa lượng tài sản của người gửi.
4. Non-backed Stablecoin
Đây là những đồng stablecoin không có tài sản hỗ trợ cụ thể. Terra’s UST là một trong những ví dụ nổi bật về loại này, nhưng cũng đã gặp thất bại lớn trong những đợt biến động của thị trường.
Case study: UST
Undeniably, UST là một trong những stablecoin lớn nhất nhưng sự phụ thuộc vào mô hình mint-burn và bảo hiểm bằng LUNA đã khiến thuật toán này trở nên dễ bị tổn thương. Khi LUNA sụp đổ, UST cũng theo đó gặp khó khăn nghiêm trọng.
Dự báo về stablecoin
Trong thời gian tới, chúng ta có thể thấy một xu hướng phát triển các dịch vụ tài chính liên quan đến stablecoin như yield farming và phản ứng một cách linh hoạt trước những biến động của thị trường. Điều này giúp các dự án stablecoin “tinh hoa” có thể phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.
Tóm tắt lịch sử phát triển stablecoin
- Giai đoạn 1 (2014-2018): Sự xuất hiện và phát triển của stablecoin bắt đầu với Tether (USDT).
- Giai đoạn 2 (2019-2022): Sự bùng nổ của DeFi thúc đẩy nhu cầu tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn với các stablecoin như DAI, FRAX nổi lên.
- Giai đoạn 3 (2023-?): Tiến tới một kỷ nguyên mới với sự phát triển của CBDC và các tình huống mới cho thị trường stablecoin.
Lời kết
Stablecoin đã và đang trở thành một phần không thể thiếu của hệ thống tài chính tiền điện tử, với sự phát triển không ngừng qua từng giai đoạn. Tương lai cho stablecoin có khả năng sẽ tiếp tục hướng tới việc tối ưu hóa lợi ích cho người dùng và mở rộng khả năng ứng dụng trong các lĩnh vực tài chính khác nhau. Với tiềm năng lớn lao và khả năng đồng hành cùng sự phát triển của blockchain, stablecoin chính là chìa khóa cơ sở để tái định hình cách mà chúng ta nhìn nhận và sử dụng tiền tệ trong thế giới số này.
