Cột sống đóng vai trò là trụ cột của cơ thể, giúp chúng ta đứng thẳng, di chuyển và bảo vệ tủy sống. Tuy nhiên, do chấn thương, bệnh lý hoặc các yếu tố khác, cột sống có thể bị tổn thương, gây đau đớn, hạn chế vận động và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống. Trong một số trường hợp, phẫu thuật cố định cột sống là giải pháp tối ưu để phục hồi chức năng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Vậy phẫu thuật cố định cột sống là gì? Khi nào cần thiết phải thực hiện phẫu thuật này? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về vấn đề này.
Phẫu Thuật Cố Định Cột Sống Là Gì?
Phẫu thuật cố định cột sống là một thủ thuật ngoại khoa nhằm ổn định các đốt sống bị tổn thương hoặc thoái hóa bằng cách sử dụng các dụng cụ như nẹp, vít, thanh kim loại để kết nối các đốt sống lại với nhau. Mục tiêu của phẫu thuật là:
- Giải phóng chèn ép thần kinh: Khi cột sống bị tổn thương, các dây thần kinh xung quanh có thể bị chèn ép, gây đau, tê bì, yếu cơ hoặc thậm chí là liệt. Phẫu thuật giúp giải phóng sự chèn ép này, giảm đau và phục hồi chức năng thần kinh.
- Cố định cột sống: Tạo sự ổn định cho cột sống, ngăn ngừa sự biến dạng thêm và giúp cột sống lành lại đúng vị trí.
- Cải thiện chức năng vận động: Giúp người bệnh có thể đứng thẳng, di chuyển dễ dàng hơn và giảm thiểu nguy cơ bị gù, vẹo cột sống.
Khi Nào Cần Phẫu Thuật Cố Định Cột Sống?
Không phải trường hợp nào bị tổn thương cột sống cũng cần phải phẫu thuật. Quyết định phẫu thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Mức độ nghiêm trọng của tổn thương: Phẫu thuật thường được chỉ định trong các trường hợp tổn thương cột sống nghiêm trọng, gây chèn ép tủy sống, mất vững cột sống hoặc biến dạng cột sống nặng nề.
- Tình trạng sức khỏe của người bệnh: Người bệnh có đủ sức khỏe để trải qua một cuộc đại phẫu hay không.
- Phương pháp điều trị khác: Các phương pháp điều trị bảo tồn như dùng thuốc, vật lý trị liệu, tiêm corticoid… đã được áp dụng nhưng không hiệu quả.
Theo PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, phẫu thuật cố định cột sống ngực bằng cố định lối bên là một phẫu thuật lớn và phức tạp, thường được chỉ định trong các trường hợp:
- Thân đốt sống ngực bị tổn thương quá nhiều do chấn thương.
- Các loại u phá hủy nhiều cột sống ngực.
- Xẹp thân đốt sống.
Những Trường Hợp Cụ Thể Cần Cân Nhắc Phẫu Thuật
Dưới đây là một số trường hợp cụ thể cần cân nhắc phẫu thuật cố định cột sống:
- Gãy xương cột sống: Đặc biệt là gãy xương không ổn định, có nguy cơ chèn ép tủy sống.
- Thoát vị đĩa đệm: Khi đĩa đệm bị lệch khỏi vị trí bình thường và chèn ép lên rễ thần kinh hoặc tủy sống.
- Hẹp ống sống: Tình trạng ống sống bị thu hẹp, chèn ép lên tủy sống và rễ thần kinh.
- Vẹo cột sống: Cột sống bị cong vẹo sang một bên, ảnh hưởng đến dáng đứng và chức năng của các cơ quan nội tạng.
- U cột sống: Khối u phát triển trong hoặc xung quanh cột sống, có thể chèn ép lên tủy sống và rễ thần kinh.
Quy Trình Phẫu Thuật Cố Định Cột Sống
Quy trình phẫu thuật cố định cột sống bao gồm các bước cơ bản sau:
- Khám và chẩn đoán: Bác sĩ sẽ thăm khám, hỏi bệnh sử và chỉ định các xét nghiệm cần thiết như chụp X-quang, MRI, CT scanner để đánh giá chính xác tình trạng tổn thương cột sống.
- Chuẩn bị trước phẫu thuật: Người bệnh sẽ được tư vấn kỹ lưỡng về phương pháp phẫu thuật, những rủi ro có thể xảy ra và cách chăm sóc sau mổ. Bệnh nhân cần nhịn ăn uống theo chỉ định của bác sĩ, thụt tháo đại tràng sạch trước mổ và có thể được nẹp cổ tạm thời bên ngoài hoặc kéo liên tục tùy vào tổn thương cột sống cổ.
- Tiến hành phẫu thuật: Bác sĩ sẽ rạch một đường mổ trên da, tiếp cận vị trí tổn thương cột sống. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành giải phóng chèn ép thần kinh (nếu có), đặt các dụng cụ cố định cột sống và đóng vết mổ.
- Chăm sóc sau phẫu thuật: Sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được theo dõi sát sao các chỉ số sinh tồn, tình trạng đau, vận động và các biến chứng có thể xảy ra. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn của bác sĩ về chế độ ăn uống, vận động, tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng vận động.
Lưu Ý Quan Trọng
Phẫu thuật cố định cột sống là một phẫu thuật lớn, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Do đó, việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín, bác sĩ có chuyên môn cao và kinh nghiệm là vô cùng quan trọng. Người bệnh cần tìm hiểu kỹ lưỡng thông tin và trao đổi trực tiếp với bác sĩ để có quyết định đúng đắn nhất.
Những Trường Hợp Phẫu Thuật Cố Định Cột Sống | SKĐS
Kết Luận
Phẫu thuật cố định cột sống là một phương pháp điều trị hiệu quả cho các trường hợp tổn thương cột sống nghiêm trọng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần thiết phải phẫu thuật. Việc chẩn đoán chính xác, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.
